ساخت دال بتنی یک مرحله اساسی برای هر پروژه عمرانی ساختمانی اعم از خانگی یا صنعتی است. این فرآیند در دهه های اخیر بسیار مدرن شده است و در نتیجه کیفیت، ایمنی و کارایی را افزایش داده که می توان در ساخت دال های بتنی به آن دست یافت.
همه این ها به یک دال بسیار مقاوم با روکشی که به همان اندازه قابل اعتماد و ایمن است تبدیل می شود. برای دستیابی به این استاندارد ها، ساخت و تصفیه دال های بتنی باید با کنترل های کیفی دقیقی مطابقت داشته باشد، که با تجهیزات مدرن و پیچیده ای انجام می شود.
دال بتنی چیست؟
دال بتنی (Concrete Slab)، یک نوع سازه بتنی است که در ساختمان‌ها برای انتقال بارها و توزیع آنها به ستون‌ها و پایه‌های ساختمان استفاده می‌شود. دال‌ها معمولاً به صورت افقی قرار می‌گیرند و بارهای ناشی از سازه‌های فوق را به ستون‌ها یا تیرها منتقل می‌کنند. این سازه‌ها به عنوان پل‌هایی عمل می‌کنند که بارها را از سازه‌های فوق به سازه‌های زیرین انتقال می‌دهند.
دال بتنی از بتن مسلح تشکیل شده است. در این سازه، آرماتورهای فولادی درون بتن قرار می‌گیرند تا مقاومت و استحکام دال را افزایش دهند. این آرماتورها به صورت شبکه‌ای در داخل بتن قرار می‌گیرند و باعث می‌شوند دال بتنی به صورت یک واحد سازه‌ای عمل کند و بارها را به صورت یکنواخت توزیع کند.
دال های بتنی از جنس بتن مسلح یا بتن پیش تنیده ساخته می شوند و دارای اندازه های مختلفی هستند. این دال ها به عنوان عناصر اصلی برای انتقال بارها از نقاط مختلف سازه به ستون ها یا پایه ها عمل می‌کنند.
دال های بتنی معمولاً دارای آرماتورهای فولادی درون بتن هستند، که به منظور تقویت و افزایش مقاومت در برابر نیروها و تنش ها به کار می روند. استفاده از دال های بتنی در سازه ها از آنجا که به راحتی با مواد محلی تهیه می شوند و قابلیت تحمل بارهای مختلف را دارند، بسیار رایج و مفید است. این دال ها در تقویت سازه، ایجاد فضاهای داخلی مورد نیاز، و توزیع بارها به صورت متوازن و همگن نقش مهمی دارند.
انواع دال بتنی
در مهندسی عمران و ساختمان ها، دال های بتنی به عنوان بخشی از سازه های بتنی استفاده می شوند که برای انتقال بارها به سازه های پایه‌ای (مانند ستون ها) به کار می روند. انواع مختلفی از دال های بتنی وجود دارند که به توجه به شکل و عملکردشان می توانند متفاوت باشند. به طور کلی، دال‌های بتنی به چهار دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند:
- دال های تیرچه ای: این دسته از دال‌ها شامل یک سطح عریض (سطح بالای دال) و آج های عمودی در زیر آن هستند که به عنوان عناصر تقویت کننده و کاهنده وزن دال عمل می‌کنند.
- دال های بلند: این نوع دال ها در واقع دال هایی با ارتفاع بلند هستند که به عنوان دال های بلند شناخته می شوند. طراحی و انتخاب این نوع دال ها به دلیل ارتفاع بلند آن ها و نیاز به رعایت ملاحظات خاص از اهمیت بالایی برخوردار است.
- دال های پیش ساخته: این دسته شامل دال هایی است که قبلاً در کارخانه های تولید دال های پیش ساخته، ساخته شده و در محل سازه‌ی نهایی نصب می شوند. این روش می‌تواند زمان و هزینه های ساخت و ساز را کاهش دهد.(بتن پیش ساخته چیست؟)
- دال های بدون آج (پلاک): این دسته شامل دال هایی است که بدون ریبا و فقط به شکل یک صفحه‌ی صاف به نظر می رسند. این نوع دال ها به عنوان پلاک ها شناخته شده و برای پوشش دهی به سطوح بزرگ و همچنین در مکان هایی که بارهای متقارن اعمال می شوند، مناسب هستند.
هر نوع دال بتنی ممکن است بر اساس نیازهای سازه‌ای و شرایط محیطی مختلف، مزایا و معایب خود را داشته باشد. انتخاب نوع دال مناسب باید با توجه به این عوامل و همچنین با مشورت مهندسان متخصص انجام شود.
در ادامه با توجه به محل استفاده، اسلب ها را به انواع زیر تقسیم بندی کرده ایم:
دال پی: پس از رسیدن به زمین برای بتن ریزی دال پی، عملیات گود برداری انجام می شود. عمل آوری بتن باید به درستی انجام شود تا به مقاومت مورد نظر برسد. از آنجایی که این صفحات پایه کاملاً در جای خود قرار می گیرند، بهبود فرآیند پخت با کنترل محیط چالش برانگیز خواهد بود. معمولاً برای این منظور از پلیمرها و کیسه های جاذب آب استفاده می شود. در صورت مهندسی صحیح، استفاده از دال های مسلح نشده مجاز است، اما در ساختمان هایی که در مناطق لرزه خیز یا روی خاک ناپایدار قرار دارند، دال پی باید تقویت شود.
دال سقف: دال سقف همان طور که از نامش پیداست یکی از ویژگی های مسطح سازه های فولادی و بتنی است.
دال تخت: بار مستقیماً از دال تخت بدون انتقال به تیرهای اطراف، به ستون ها منتقل می شود. زمانی که فضای بین ستون ها کوتاه و بارهای وارده کم باشد، از این شکل دال استفاده می شود. در میان انواع مختلف، دال های مسطح، دال تختی است که توسط سر ستون ها (دال وافلی) پشتیبانی می شود، که برای خنثی کردن لنگرهای منفی در رابط دال-ستون استفاده می شود.
دال موج دار: دال های موج دار با ریختن بتن روی ورق های فلزی موج دار (گالوانیزه) ایجاد می شوند. این ورق های فولادی دال را تقویت کرده و به عنوان قالبی برای بتن عمل می کنند. ناودانی ها ورق فولادی را به تیرهای فرعی متصل می کنند تا فرآیند بتن ریزی را آغاز کنند.
دال آجدار: دال آجدار همانند سقف بلوک تیرچه است که با هدایت بارهای مرده و زنده سقف به یک طرف، طول یا عرض، در یک جهت مقاومت نشان می دهد. این نوع دال بتنی معمولاً برای سازه های بتنی استفاده می شود و با استفاده از تیرها و بلوک های فلزی ایجاد می شود (این روزها به جای آن از فوم استایروفوم استفاده می شود).
دال وافلی: با استفاده از ماتریسی از مقاطع فرورفته در زیر دال، یک دال وافل بار ورودی را در دو جهت منتقل می کند. صفحات وافل معمولاً ضخیم تر و در نتیجه سنگین تر از صفحات آجدار با استحکام مشابه هستند. این دال استحکام سقف را در دو جهت افزایش داده که برای مقاومت لرزه ای و دیافراگم سقف بسیار مهم است.
آشنایی با: انواع نمای بتنی
مراحل ساخت دال بتنی
یک سازه از چندین بخش اتصال سازه شامل دیوار ها، تیر ها، ستون ها، پی ها، دال ها و … تشکیل شده که از این میان دال بسیار مهم است. زیرا به سایر اجزای ساختمان در مقاومت در برابر بارهای مختلف کمک می‌کند. مراحل تولید دال بتنی عبارتند از:
- آماده سازی بستر برای دال بتنی
این مرحله شامل تمیز کردن خاکی است که پایه دال ما روی آن قرار می گیرد و حذف هر گونه پوشش گیاهی یا اشیایی که ممکن است مانع ساخت و ساز شود، در این مرحله صورت می پذیرد. در یک محیط صنعتی، متوسل شدن به تخریب برای از بین بردن سازه های باقی مانده از ساختمان های قدیمی رایج است. تمام زباله ها باید به محل تخلیه و دفع مربوطه منتقل شوند. هدف از این فعالیت ها ایجاد نظم در زمین و به دست آوردن خواص بهینه برای ساخت و ساز است. به همین دلیل، فرآینده ای بهبود مربوط به تراکم، با فشرده سازی خاک پایه اعمال می شود.
- قرار دادن مش سیمی
مش های سیمی از میله های فولادی تشکیل شده اند که در ردیف ها و ستون ها تنظیم شده‌اند. این میله ها با جوش الکتریکی به هم متصل می شوند یا با میله ها یا سیم های نازک بسته می شوند توری الکترو جوشی به دلیل ماهیت پیش ساخته اش پرکاربردترین نوع است که قرارگیری مش فلزی را به طور قابل توجهی ساده می کند.
توری باید با تکیه گاه های فلزی، به پایه زیرین لنگر بیفتد. به همین ترتیب، مواردی وجود دارد که مش را می توان حذف کرد، زیرا ترک های بتن توسط اتصالات کنترل می شود. با این حال، این کار توصیه نمی شود، زیرا ترک ها می توانند در عرض افزایش یافته و به طور جدی به دال بتنی آسیب وارد کنند.
- ریختن و تکمیل بتن
قبل از ریختن بتن، لازم است فرآیند قالب بندی انجام شود. این قالب ها ابعاد دال بتنی را تعیین می کنند. آنها می توانند فلزی، مصنوعی یا چوبی باشند. بتن مسلح مورد استفاده برای دال های صنعتی معمولاً دارای الیاف (فلزی و مصنوعی) در ترکیب معمولی خود است که بر پایه مخلوطی از شن، ماسه، آب و سیمان است.
ترکیب الیاف با شبکه سیمی به طور قابل توجهی مقاومت کششی بتن را بهبود می بخشد. این به طور موثر اجازه می دهد تا ترک هایی را که ممکن است در هنگام پخت بتن ایجاد شوند، که در اثر انقباض و انقباض حرارتی (یا انبساط) ایجاد می شود، کنترل کنید.
از ترکیب بتن و الیاف شیشه محصولی با نام جی اف آر سی به دست می‌آید. آشنایی با: قطعات جی اف ار سی
- ریختن بتن
بتن باید تا حد امکان بین حمل و نقل و قرارگیری آن کمتر دستکاری شود. این کار به منظور جلوگیری از هر گونه جداسازی مخلوط و گیرش زودرس آن است. بنابراین استفاده از خودروهای میکسر با کانال تخلیه توصیه می شود. ریختن بتن باید به طور همگن توزیع شود. برای از بین بردن هرگونه هوای محبوس شده احتمالی، باید با ارتعاش همگن شود. به همین ترتیب، دما یک جنبه مهم است که باید در نظر گرفته شود، زیرا دمای کمتر از 5 درجه سانتیگراد واکنش هیدراتاسیون بین سیمان و آب را از بین می برد و به تجمع سنگدانه ها در بتن آسیب می رساند. در شرایط گرم، بتن مستعد افزایش ترک خوردگی است، مسئله‌ای که در نتیجه تبخیر سریع آب موجود در مخلوط رخ می‌دهد.
- تراز و تراکم
هنگامی که بتن تازه در سراسر بخش دال توزیع شد و تمام ضخامت آن را پر کرد، نوبت به تراز کردن و صاف کردن سطح می رسد. در گذشته از روکش ارتعاشی آلومینیومی استفاده می شد. با این حال، امروزه کف کشی لیزری محبوب شده است. این دستگاه از یک تابش لیزری استفاده می کند که پرتو آن توسط گیرنده مسی در وسیله نقلیه تسطیح دریافت می شود.
از آنجایی که شاسی تسطیح با ناهمواری در بتن مواجه می شود، گیرنده مسی آن را برای تراز بهتر بالا یا پایین می آورد. با این حال، برای به دست آوردن یکنواختی بیشتر در سطح بتن، از ابزارهای تصحیح تسطیح، مانند اصلاح اسکیدها ، استفاده می شود. تسطیح باید به اسطلاح قبل از شروع خونریزی بتن، یعنی قبل از شروع بیرون آمدن آب به سطح، انجام شود.
آشنایی با: کف پوش بتنی هنزا
- ماله کشی
ماله کشی نوعی پرداخت برای صفحات بتنی است که سطحی سخت، متراکم و صاف ایجاد می کند. این یک فرآیند مکانیکی است که در آن از یک ماله با تیغه استفاده می شود که باید تمایل داشته باشد تا تماس با سطح بتن کاهش یابد. هرچه تیغه ها شیب بیشتری داشته باشند، فشار بیشتر می شود و سطح را صاف تر و متراکم تر می کند.
ماله کشی باید به صورت سیستماتیک و زمانی که رطوبت اضافی از بین رفته است، یعنی زمانی که بتن به حالت سخت شده نزدیکتر است، انجام شود. پس از هر بار عبور، افزایش شیب تیغه ها توصیه می شود، همچنین مسیر باید در خلاف جهت قبلی انجام شود.
4 . برش درز در بتن
برای این عمل از اره های برقی یا بنزینی استفاده می شود که دارای دیسک های ساینده یا الماسی هستند. دو نوع برش وجود دارد: برش معمولی مرطوب و برش خشک.
برش خشک برای ایجاد درز انبساط در بتن استفاده می شود. این اتصالات زمانی ایجاد می شوند که بتن صیقلی هنوز کاملاً سخت نشده باشد. با این کار به دنبال کاهش ترک خوردگی هستیم. برای این فرآیند از برش های دیسک الماس استفاده شده که حداکثر عمق 32 میلی متر به دست می آید. برش معمولی بین 4 تا 12 ساعت پس از اتمام دال اعمال می شود. در این صورت عمق برش یک سوم ضخامت دال خواهد بود. هر دو نوع برش باید بعد از آن مهر و موم شوند. علاوه بر این، این کار باید قبل از سخت شدن بتن انجام شوند.
- پخت بتن
این آخرین مرحله از ساخت دال بتنی صنعتی است و هدف آن بهبود هیدراتاسیون سیمان، حفظ شرایط رطوبت و دمای مناسب در بتن است. پخت به سه روش قابل انجام است.
- پخت مرکب: یک آب بندی سطحی از دال سنگفرش ساخته می شود.
- ورق های پلی اتیلن: با استفاده از این نوع ورق های مصنوعی ضد آب، اتلاف آب از بتن به حداقل می رسد.
- پوشش‌های مرطوب: استفاده از موادی مانند پارچه ها یا موادی با حفظ رطوبت بالا به کاهش هدررفت رطوبت از بتن کمک می‌کند.
6. پایان کار دال بتنی
گاهی اوقات، بسته به کفی که می خواهید تهیه کنید و با در نظر گرفتن کاربرد آن، توصیه می شود یک پولیش قوی انجام دهید که به بهبود دوام، مقاومت در برابر سایش، کاهش نگهداری، از بین بردن ظاهر گرد و غبار و بسیاری از مزایای دیگر کمک می کند.
چندین بخش از یک ساختمان از طریق عناصر سازه ای مختلف مانند دیوارها، تیرها، ستون ها، پایه ها، دال ها و غیره به یکدیگر متصل می شوند. دال بتنی عضوی با نسبت ارتفاع به طول بسیار کم است. این دال در ساخت پی های عظیم و سقف ها استفاده می شود. دال های سقف یک طرفه و دو طرفه از پرکاربردترین انواع طراحی دال هستند. در حال حاضر، دال های بتنی به عنوان یک عنصر سازه ای مهم در سازه های بتنی و فلزی مورد استفاده قرار می گیرند.
بدون دیدگاه