اصلی ترین بخش تشکیل دهنده هر ساختمانی، کف آن است که مساحت عمده یک ساختمان را تشکیل می دهد. کف به علت تردد، انتقال، انبار و جابه‌جایی مهم ترین بخش از هر سازه می باشد. به عملیات قابل استفاده کردن کف یک محوطه، کف سازی گفته می شود.
بتن یک ماده مرکب است که عمدتاً از سیمان پرتلند، آب و سنگدانه (شن، ماسه یا سنگ) تشکیل شده است. هنگامی که این مواد با هم مخلوط می شوند، خمیر قابل اجرا را تشکیل می دهند که سپس به مرور زمان سفت می شود. بتن یک مصالح ساختمانی مهم است که به طور گسترده برای کف سازی ساختمان ها، پل ها، جاده ها و سدها استفاده می شود. کف های بتنی از نظر استحکام، مقاومت در برابر آتش، آکوستیک، نگهداری و طول عمر مفید هستند. در ادامه به تعریف کف سازی بتنی، معایب و مزایا و همچنین انواع کف سازی بتنی پرداخته می شود.
کف سازی بتنی چیست؟
چنانچه کف سازی با بتن صورت گیرد، کف سازی بتنی نامیده شده که به شکل های مختلفی انجام می شود. از مهم ترین مراحل کف سازی بتنی، نازک کاری در ناحیه کف هر سازه است. این عملیات در ساختمان های پر تردد استفاده می گردد زیرا فشار وارد شده روی سطح بسیار زیاد است. به عنوان مثال برای پارکینگ ها، مراکز خرید، سالن اجتماعات، کف کارخانه ها و سایر مکان های عمومی کاربردی می باشد. یک نکته مهم و قابل تامل در مرحله اجرای کف سازی بتنی، رعایت استانداردهای لازم است. زیرا در صورت عدم رعایت آن ها، با گذر زمان مشکلاتی رخ می دهد که تاثیرات منفی را به همراه دارد از جمله ایجاد ترک در کف بتنی، پیدایش سطوح ناهموار، عدم مقاومت در برابر فشار، آتش و غیره. بنابراین لازم است علاوه بر رعایت اصول در کف سازی بتنی، از بتن مرغوب استفاده شود تا از بروز مشکلات جلوگیری شود.
به طور کلی برای انجام کف سازی بتنی ابتدا باید چند لایه ملات روی سطح مورد نظر ریخته شود. در مرحله بعد با استفاده از مصالح پرکننده مانند خاک یا پوکه و شن کف سازه ترازبندی شده تا برای کف سازی آماده گردد. در آخرین مرحله بتن ریخته شده و عملیات کف سازی اجرا می شود. البته باید در نظر داشته باشید که کف سازی بتنی در همه پروژه ها به این ترتیب انجام شده به عنوان مثال در مناطقی که بارش شدید برف و باران وجود دارد، عایق بندی در سطح نیز انجام می شود. اگر چه شرایط هر پروژه با دیگری متفاوت است اما روند کلی برای اجرای کف سازی بتنی به صورت زیر می باشد:
- نقشه برداری محل مورد نظر و تعیین شیب زمین
- تعیین سطح مبنا
- خاک برداری و خاکریزی
- استفاده از مصالح پرکننده
- تسطیح سطح به وسیله یک لایه نازک ملات نرم
- شبکه بندی آرماتور و طراحی بار وارده در صورت لزوم
- استفاده از اسپیسر برای ایجاد فاصله بین میلگرد و سطح زمین
- قالب بندی محدوده بتن ریزی
- استفاده از درزگیر و فوم در نواحی مرزی، مثل کنار دیوار یا ستون
- استفاده از افزودنی بتن، مثل ژل میکروسیلیس یا الیاف
- بتن ریزی و تراز کردن آن
- پرداخت سطوح جهت ایجاد بتن یکدست و صاف
- تعبیه درز انبساط
اکنون که با تعریف کف سازی بتنی آشنا شده ایم لازم است مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار دهیم. از مصالح مختلفی می توان جهت انواع کف سازی استفاده نمود اما کف سازی بتنی از مزایای ویژه ای برخوردار است از جمله ایجاد سطحی هموار و بدون برآمدگی در کف سازه، کف سازی نفوذناپذیر، مقاومت بالا و مستحکم بودن در برابر عوامل فرسایشی، مقرون به صرفه از نظر مالی و زمان اجرا، قابلیت اجرا با طرح های مختلف، سازگار با محیط زیست، عدم نیاز به روش های نگهداری خاص و از همه مهم تر میزان تراکم آن برای کف سازی نسبت به سایر روش ها بالاتر می باشد. علیرغم مزایایی که کف سازی بتنی دارد، معایبی از جمله سخت بودن کف بتنی و سرد شدن سریع سطح بتنی به آن وارد است.
انواع کف سازی بتنی
همانطور که می دانید یکی از بهترین و محبوب ترین موادی که در کف سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد، بتن است. از اصول مهم در اجرای کف سازی بتنی می توان به دستیابی به مقاومت بالا و حفظ آن در طول زمان اشاره کرد. بتن مورد استفاده در کف سازی باید شکل پذیری مناسبی داشته باشد. کف سازی بتنی می توانند به صورت زیر باشند:
- طبقات زیرزمین یا همکف: دال بتنی مستقیماً بر روی یک سازه که ممکن است شامل هاردکور، کورکننده و سایر مصالح باشد، قرار می گیرد.
- طبقات همکف معلق: جایی که دال بر روی تیرها و یا دیوارهای تراورس باربر قرار می گیرد و در تماس مستقیم با زمین نیست.
- طبقات فوقانی معلق: دال توسط تیرها (فولاد یا بتنی) و یا ستون ها یا دیوارهای باربر حمایت می شود.
کف سازی بتنی معمولا برای طبقات هم کف و زیر زمین مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین باید در هر پروژه، بهترین روش کف سازی بکار گرفته شود تا بهترین نتیجه را داشته باشد. از همین رو مطالعه دقیق شرایط پروژه و اطلاع از هدف اصلی آن الزامی می باشد. این شرایط عبارتند از شرایط جغرافیایی و اقلیمی، محل احداث پروژه، نوع خاک و حتی نوع فضای انتخاب شده. همه این عوامل بر اجرای کف سازی بتنی اثر دارند. با ما همراه باشید تا به بررسی و معرفی انواع کف سازی بتنی بپردازیم.
-
کف سازی با بتن سبک
یک نوع از کف سازی‌های بتنی، استفاده از بتن سبک می باشد. بتن سبک باعث کاهش وزن قابل توجه ای در انواع سازه ها شود. بتن سبک با استفاده از پوکه، سنگدانه های آتشفشانی و سایر مصالح سبک می سازند. فوم بتنی که نوعی از بتن سبک است و در آن بجای سنگدانه کف پایدار وجود دارد، بسیار مورد توجه معماران و صنعتگران قرار گرفته است زیرا به میزان بسیار زیادی، وزن سازه را پایین می آورد. کف سازی با بتن سبک در طبقات ساختمان ها و فضاهای عمومی استفاده می گردد. بتن سبک قادر است تا فشار ۱۷ مگاپاسکال را تحمل کند.
- کف سازی بتنی با کفپوش بتنی
یکی از روش های کاربردی و پرطرفدار در کف سازی بتنی، استفاده از کف پوش بتنی در معابر می باشد. دلیل محبوبیت این روش، اجرای آسان و تعمیر راحت آن است. این نوع کف سازی به شکلی است که اجزا به هم متصل نبوده و به همین دلیل در برابر نفوذ، عملکرد ضعیفی دارد. اما نکته مثبت آن قابلیت ترمیم است. در روش کف سازی با کفپوش بتنی، قطعه آسیب دیده به راحتی با قطعه جدید جایگزین می شود.
- کف سازی با دال بتنی پیش ساخته
کف سازی با دال بتنی پیش ساخته به شکل قالبی صورت می گیرد. قالب ها در مساحت های متنوعی با قطر بین ۱۰ تا ۵۰ سانتی متری ساخته شده و روی محل مورد نظر جانمایی می شوند. کف سازی با بتن پیش ساخته به زیرسازی نیاز دارد. زیرسازی مورد نظر را می‌توان با بتن ایجاد کرد، ولی این بتن به مقاومت و طراحی خاصی نیاز ندارد. زیرا هدف از ایجاد آن، آماده سازی بتن برای اجرا و نصب قطعات در قسمت کف می باشد. قبل از جانمایی دال های بتنی پیش ساخته مکان مورد نظر باید کاملا یک دست و صاف شده و مقاومت مناسبی داشته باشد. در صورتی که استانداردهای لازم و مربوطه در این خصوص رعایت نشود، زیرسازی پس از گذشت مدت زمان کوتاهی به دلیل وارد شدن فشار و تنش به سطح کف سازی شده، دچار ناهمواری می‌شود. این مسئله برای کارگاه هایی که دارای دستگاه‌های صنعتی هستند بسیار حائز اهمیت است زیرا همه دستگاه ها باید در یک سطح تراز و صاف قرار گرفته تا بهترین بازدهی را داشته باشند.
- کف سازی با بتن ضد سایش
استفاده از بتن های سخت برای برخی از مکان ها الزامی است. بتن در مقایسه با سایر مصالح ساختمانی بافت محکم تری دارد، اما عواملی مانند ضربه یا فشار پیوسته، می تواند بتن را در طول زمان تخریب کرده و در نهایت نابودی کند. اگر بتن در برابر عوامل مخربی همچون فرسایش مقاوم باشد، عمر مفید سازه بیشتر خواهد شد. بتن ضد سایش انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
- بتن ساخته شده با ژل میکروسیلیس: این نوع بتن در برابر عوامل مخرب فرسایشی بسیار مقاوم می باشد. اصلی ترین هدف برای استفاده از ژل میکروسیلیس، کاهش تخلخل بتن است. هر چه بتن متراکم تر باشد، وزن و قدرت بیشتری خواهد داشت.
- بتن ساخته شده از پودر سخت‌کننده بتن: پودر سخت کننده، سطح بتن را یکنواخت و هموار می‌کند. در این روش کف سازی بتنی، پس از اجرای بتن، صاف کردن و خشک شدن، پودر سخت کننده روی سطح بتن ریخته می شود تا پوسته سطحی تقویت گردد و در برابر عوامل فرسایشی و مخرب خارجی مانند بار مقاومت خود را به بهترین شکل حفظ نماید. این پودر ممکن است حاوی بازالت و کوارتز و سایر مواد معدنی باشد. این ترکیبات در برابر شرایط آب و هوایی نیز مقاوم هستند.
- پودر آرملات: برای افزایش مقاومت کف سازی بتنی ممکن است از پودر آرملات استفاده شود. این پودرها پس از افزوده شدن به سطح بتن کف سازی شده، چسبندگی خوبی را به بتن می دهد. این نوع کف سازی بتنی در باشگاه های ورزشی و سالن های بزرگ دیده می شود. و… قطعا برخورد کرده اید. در این پودرها از افزودنی های بتنی بکار می رود مانند الیاف ها، پودر میکروسیلیکا، پوزولان و روان کننده بتن. این مدل بتن قابلیت سمباده زدن دارد تا سطحی صاف و صیقلی ایجاد شود.
- کف سازی بتنی با رزین پلی اورتان
این نوع کف سازی بتنی آسان نبوده و بسیار تخصصی می باشد به عمین دلیل نیاز به نیروی کار ماهر و متخصص دارد. هنگامی که قصد انتخاب این نوع بتن را دارید بهتر است هزینه و زمان لازم برای اجرای آن در نظر گرفته شود. کف سازی بتنی با رزین پلی اورتان نیازمند یک زیرسازی است که باید تا حد قابل قبولی صاف و مسطح باشد. در صورتی که زیر سازی بیش از ۱۰ سانتی متر ضخیم شد، برای اجرا کردن به سیستم مکانیکی نیاز است. بتن ساخته شده در این روش، در مقایسه با سایر روش ها مقاومت فشاری کمتری دارد. از کف سازی بتنی با رزین پلی اورتان، برای مکان هایی استفاده می شود که محل تردد انسان ها است به عنوان مثال مکان های سرپوشیده و سالن ورزشی. در مکان هایی که ابزارآلات صنعتی وجود دارد از این نوع کف سازی بتنی استفاده نمی شود.
- کف سازی بتنی با رزین اپوکسی
همانطور که می دانید برای کف سازی بتنی، موادی لازم است که در برابر فشار، مقاومت بالا و مناسبی را از خود نشان دهند.از همین رو باید در انتخاب مصالح و مواد مناسبی که دارای این ویژگی هستند دقت کرد. برای داشتن بتنی مستحکم و قوی می‌توان از رزین و هاردنر استفاده نمود. لازم به ذکر است که در این روش نباید از مواد رقیق کننده و حلال استفاده کرده و به بتن اضافه شود زیرا در صورت استفاده خاصیت پلیمری، چسبندگی و مقاومت مکانیکی رزین به مرور از بین می رود. معمولا کف سازی بتنی با رزین اپوکسی در محیط‌های بهداشتی و شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد. این نوه کف سازی هزینه های نگهداری و تعمیرات بسیار کمتری نسبت به سایر کف سازی ها دارد. یکی از مزایای مهم کف سازی با بتن رزین اپوکسی، ضخامت کم آن می باشد. به همین دلیل برای مکان های دارای محدودیت ارتفاع این روش برای کف سازی بهترین گزینه است.
- کف سازی بتنی با بتن درجا
از سریع ترین و منعطف ترین روش های کف سازی بتنی استفاده از بتن های آماده است. همانطور که از نامش پیداست، بتن درجا از کارخانه بتن تهیه و در قالب کف سازی بتنی ریخته می شود. به دلیل این که این بتن، تراز و مسطح می شود، هزینه کم تر و اجرای آسانی دارد و نظر کاربران زیادی را به سمت خود جلب می کند. یکی از نکاتی که باید در این روش به آن دقت کرد اطمینان از کیفیت بتن و معتبر بودن کارخانه است. کف سازی با بتن آماده برای پروژه‌های نیازمند به قالب های بتنی بزرگ، مزیت مهمی به شمار می رود.
- کف سازی با بتن مسلح
هدف اصلی استفاده از بتن مسلح در کف سازی بتنی، تقویت بتن در بعد طولی و عرضی، ممانعت از ترک خوردن و همچنین توزیع تنش مناسب می باشد. بتن مسلح در مقایسه با به بتن معمولی، قابلیت بارگذاری بیشتری دارد. در مکان هایی که استفاده از آرماتور در شبکه میلگرد امکان پذیر نباشد، الیاف بتنی به راحتی قابلیت اختلاط را دارند و تقریباً تمام ویژگی های بتن حاوی میلگرد را نیز شامل می‌شوند. این روش از کفسازی، در برابر تغییر شکل بسیار مقاوم نشان می دهد. کف های بتنی در برابر تردد زیاد ممکن است تغییر شکل دهند و اگر بتن مسلح شود این مشکل تا حدود زیادی برطرف می گردد. برای مسلح نمودن بتن از سیمان استفاده می شود.
- کف سازی بتنی با روش بتن استامپی
کف سازی با روش بتن استامپی مشابه بتن درجا است. تنها تفاوت این دو روش، استفاده از غلتک یا قالب طرح دار در روش بتن می باشد. این روش هزینه های بسیار کمتری داشته و در طرح ها و رنگ های متنوعی قابلیت اجرا دارد. ایجاد طرح بر روی بتن این گونه است که ابتدا باید از خشک شدن کامل آن اطمینان حاصل کرد و سپس قالب زده شود. جهت افزایش کیفیت کار افزودنی های بتنی و روغن قالب استفاده می شود. اجرای این روش بسیار حساس و دقیق بوده و نیازمند تیمی باتجربه و حرفه ای است تا اصول کار را به بهترین شکل رعایت کنند. یکی از این اصول ثابت نگه داشتن شیب کار و قالب استامپ می باشد که باید دقیق انجام شود. این روش بسیار کم هزینه است.
در این مطلب با انواع کف سازی بتنی آشنا شدیم. پروژه های کف سازی در قسمت های مختلف هر سازه قابل اجرا هستند. بیشترین کف سازی بتنی در پارکینگ، زیر زمین، حیاط، بخش های مربوط به پیاده رو انجام می‌شود. لازم به ذکر است که کف سازی بتنی در سوله ها و محیط اطراف آن ها و همچنین پمپ بنزین ها نیز اجرا می گردد. کف سازی بتنی به دلیل مقاومت و استحکام بالایی که دارد، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. لازم به ذکر است که هر کدام از روش های کف سازی بتنی باید با توجه به نوع پروژه انتخاب گردد.
بدون دیدگاه