بتن اکسپوز

بتن اکسپوز چیست؟

بتن اکسپوز یکی از مهم‌ترین مصالح ساختمانی شناخته شده تا امروز است. بتن اکسپوز با اضافه کردن مواد افزودنی متفاوت در طرح اختلاط بتن بدست می‌آید , و می تواند هم در محوطه‌سازی و هم در نمای ساختمان‌ها به کار رود.‌
یکی از پر استفاده‌ترین انواع بتن‌های اکسپوز، بتن اکسپوز نما است که به وسیله نصب پنل‌های پیش ساخته بتنی به عنوان نمای بیرونی ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. که به دو روش خشک و دوغابی قابلیت نصب را دارد.

تاریخچه بتن اکسپوز

اولین بار استفاده از بتن اکسپوز در ساخت ساختمان تجاری Corbusier دیده شد که در دانشگاه هاروارد واقع است که این پروژه توانست توجه مهندسان و طراحان ساختمان را به خود جلب کند و مورد علاقه آنان قرار گیرد. همین امر سبب شد که به تدریج موارد به کارگیری بتن نما بیشتر و بیشتر شود. به طوری که بین سال های 1970 تا 1990 با شیب زیادی استفاده از بتن اکسپوز رو به گسترش نهاد. که این مساله باعث رونق فناوری ها و فرآیندهای مربوط به تولید بتن و بتن ریزی گردید.

بتن اکسپوز پیش ساخته:

شرکت هنزا امکان ساخت بتن اکسپوز پیش ساخته متناسب با سلایق و ایده‌های طراحان و معماران را دارد. بدین معنی که ساخت قطعات بتنی مسلح با طرح و اندازه مورد نظر در محیط کارخانه امکان پذیر است.
پنل های بتن اکسپوز پیش ساخته برای نماکاری‌های داخلی و خارجی ساختمان به کارمی‌رود. این پنل ها را می توان در ابعاد مختلف تولید نمود و در تمام فصول سال مورد استفاده قرار داد. به دلیل عدم استفاده از سایر مصالح بر روی این نوع بتن، زیبایی و کیفیت سطح آن اهمیت فوق العاده‌ای دارد به نحوی که وجود زدگی و برآمدگی در سطح بتن از زیبایی ظاهری آن می‌کاهد. پنل هایی که برای نمای خارجی ساختمان به کار می‌رود، باید از مقاومت لازم در برابر شرایط متغیر آب و هوایی برخوردار باشند و مانع از ورود آب به لایه‌های زیرین سازه شوند. اما در نمای داخلی زیبایی اهمیت بالاتری دارد زیرا سطح کار باید یکپارچه و بدون زدگی بوده تا قابلیت رنگ‌آمیزی و انجام کارهای مربوط به دکوراسیون داخلی را داشته باشد.

موارد استفاده از بتن اکسپوز:

استفاده از پنل های بتن اکسپوز در هر شرایطی امکان‌پذیر است در زیر قصد داریم مواردی را نام می‌بریم که در آن شرایط بهترین گزینه انتخاب پنل بتن اکسپوز است.

۱-زمانی که دنبال یک متریال با استحکام بالا برای محوطه‌سازی ویلا و پارکینگ هستیم و یا متریالی با تحمل بار ترافیکی مثل محوطه کارخانه، که محل عبور ماشین الات سنگین است داشته باشند.

۲-اگر دنبال طرحی خاص با شکل‌های مختلف و یا دارای قوس در نمای ساختمان باشید که امکان ساخت این طرح‌ها با سنگ طبیعی هم فراهم نباشد حتماً از این پنل به روش نصب خشک استفاده کنید.

۳- اگر دنبال طراحی مدرن و زیبا هستید می‌توانید با استفاده از ترکیب چمن مصنوعی و پنل های بتن اکسپوز به آن برسید.

۴-اگر دنبال طول عمر بالا خصوصاً در مناطق سردسیری هستید یکی از مناسب‌ترین گزینه‌ها استفاده از پنل بتنی است.

استفاده از بتن اکسپوز در فضاهای ورزشی:

استفاده از پنل بتنی در فضای ورزشی می‌تواند دو ویژگی مهم داشته باشد:

۱-با توجه به امکان آسیب رسیدن به دیوارها در مکان‌های ورزشی، بتن اکسپوز با مقاومت خوبی که دارد بهترین گزینه است.
۲-با ایجاد ترکیب رنگ‌های هیجان انگیز، فضایی مدرن و زیبا را به ارمغان می‌آورد.

مزیت‌های بتن اکسپوز نسبت سنگ:

چند ویژگی عمده وجود دارد که بتن اکسپوز نسبت به سنگ برتری پیدا می‌کند.
۱- بتن اکسپوز به دلیل ماهیت وجودی بتن، قابلیت انطباق با نماهای دیگر را دارد. همچنین می‌تواند هارمونی بین بتن اکسپوز و دیگر مصالح مانند چوب و آجر را برقرار کند که همچین ویژگی در سنگ دیده نمی‌شود.
۲- زمان نصب بتن اکسپوز سریعتر از سنگ است.
اول به خاطر آماده بودن اندازه‌های پنل ، دوم به‌دلیل وجود اسکوپ آماده در پنل های بتن اکسپوز نیازی به اسکوپ کردن مانند سنگ نیست.

۳- شرایط آب و هوایی نیز تأثیرگذار است و در صورت تغییرات جوی به دلیل جذب رطوبت سنگ‌هایی چون تراورتن که دارای تخلخل است موجب ترک خوردن و شکست می‌شود. درصورتی‌که همچین مشکلاتی برای بتن اکسپوز به‌وجود نمی‌آید.

نکات مربوط به اجرای بتن اکسپوز:

همانطور که مطالب بالا اشاره شد بتن اکسپوز قابلیت انعطاف‌پذیری بسیار بالایی دارد و در کاربری های مختلف حتی در مجموعه‌های صنعتی قابل استفاده است.
در این پروژه نیز از ترکیب پنل های بتنی و سنگ و شیشه استفاده شده است که علاوه بر مقاومت و استحکام بالا در برابر هوای سرد، از نظر معماری فضایی دلپذیر و مدرن برای کارکنان مجموعه فراهم می‌سازد.
طراح باید، هنگام استفاده از این متریال دقت لازم را به خرج دهد تا در درجه اول، این متریال را در جای درست مورداستفاده قرار دهد، چرا که استفاده‌ی نادرست از این نوع بتن سبب ایجاد سطحی نامناسب و مانند سطوح پرداخت‌نشده خواهد شد و در مرحله‌ی دوم سردی برخواسته از بتن، فضا را خشن و سرد نکند. برای جلوگیری از این امر این بتن باید در ترکیب با سایر متریال های گرم به کار رود.

پله پیش ساخته بتنی هنزا

روش نصب خشک:

در این روش که که روشی مکانیکی است، بر روی دیواری که قصد داریم پنل ها و قطعات بتن اکسپوز را نصب کنیم نبشی هایی قرار داده و سطح دیوار مربوطه را زیرسازی فلزی می‌کنیم.
سپس با استفاده از ابزاری که به قسمت پشت پنل بتن اکسپوز نصب می‌کنیم، میتوان بتن اکسپوز را به دیوار مربوطه و نبشی ها و زیرسازی فلزی که آماده کرده‌ایم پیچ کرد.
در این روش که کاملاً مکانیکی است و از دوغاب یا هیچ چسبی استفاده نمی‌شود، نیاز به منتظر بودن برای خشک شدن ملات نیست و این شیوه نصب پنل بتن اکسپوز کاملاً تمیز است و کثیفی هایی که ممکن است دوغاب یا چسب به همراه داشته باشد را به همراه ندارد. ولی باید از محکم بودن اتصال و پیچ‌ها اطمینان حاصل کنیم.

مزایای نصب خشک:

استحکام و مقاومت بسیار بالا
سرعت اجرای بالا
عدم افزایش زیاد وزن سازه در اثر نماسازی راحتی تعمیر و بازسازی نمای ساختمان.

روش نصب دوغابی:

برای نصب به روش دوغابی یا تر، ابتدا باید پنل ها را به دیوار متصل کرده تا بتوانیم در فضای پشت آن دوغاب بریزیم تا آن را محکم کند. برای این کار به دو شکل میتوان عمل کرد.
1- در پشت پنل بتن اکسپوز شکاف‌هایی ایجاد کنیم تا از طریق این شکاف‌ها بتوانیم آن‌ها را به دیوار متصل کنیم.
2- در پشت آن‌ها مفتول‌هایی قرار داده و این مفتول‌ها را به اسکوپ هایی بر روی دیوار متصل کرده و محکم نماییم.
از مزایای این روش میتوان به ارزان بودن و نصب سریعتر نسبت به روش خشک اشاره کرد.

بتن اکسپوز پیش‌ساخته – کف‌پوش (سنگ‌فرش)

امروزه دامنه کارآیی بتن اکسپوز، گسترش پیداکرده و تنها منحصر به این نیست که در دیوارهای داخلی ساختمان و یا در نمای بیرونی ساختمان مورداستفاده قرار گیرد، بلکه در کف‌سازی محوطه‌ها نیز از این محصول استفاده می‌شود.
به عنوان مثال می‌بینیم که در محوطه‌سازی حیاط‌ها، لند اسکیپ، اطراف استخرها، فضای سبز داخل ساختمان و مفروش کردن فضای سبز بام‌ها، و یا فضاهای شهری از بتن، به عنوان کفپوش و یا سنگ فرش بتنی استفاده می‌شود و یا از پنل‌های بتن اکسپوز برای مسیرهای پیاده‌رو نیز استفاده می‌گردد. البته این کاربرد جزو سبک‌های طراحی مدرن است که در دوره معاصر این سبک از طراحی، بسیار رایج شده است.